Ando Time, czyli szklane rzeźby - klepsydry VENINI
by VENINITo bardzo nowoczesne i efektowne dzieła sztuki ze szkła łączonego z tytanem, które przyciągną wzrok w każdym wnętrzu. Wytwarza się je ręcznie, według projektu designera Tadao Ando, stale współpracującego z firmą Venini. Projektant wykorzystał w nich unikalną technikę tworzenia weneckiego szkła.
Oddajmy głos samemu designerowi:
„Sztuka tworzenia szkła w Wenecji jest unikalna, nie ma konkurencji. Połączenie jej z geometrycznymi formami pozwoliło stworzyć wyjątkowy, fascynujący produkt. Architektura zwykle jest definiowana przez Przestrzeń oraz Czas. Kształt klepsydry wydaje się symbolem idealnej metafory. Przesypujący się z jednej części do drugiej piasek w klepsydrze to doskonałe wyobrażenia przepływania Przeszłości w Przyszłość”. /Tadao Ando
Rzeźba-klepsydra Tadao Ando składa się z dwóch części. Zewnętrzna to szklany pryzmat o trójkątnej podstawie, wysokości ponad pół metra (54 cm), z równymi ściankami. Wewnątrz znajduje się szklany cylinder, złożony z dwóch części, różniących się kolorem. Obie części cylindra precyzyjnie łączy element z tytanu, przez który przepływa piasek.
Osiągniecie precyzyjnej formy, która łączy ostre krawędzie z gładkimi, zakrzywionymi powierzchniami, było możliwe dzięki ręcznemu dmuchaniu szkła w specjalnej formie. Proces formowania szkła w taki sposób jest jedną z najbardziej fascynujących umiejętności rzemieślniczych mistrzów w Murano.
Jak oni to zrobili?
Mistrz szklarski wraz z zespołem musi rozgrzać metalową formę do temperatury przeszło 1000 stopni Celsjusza, by uniknąć niepożądanej reakcji pomiędzy metalem a szkłem, która zachodzi w temp. ok. 800-900 stopni. Aby nadać kształt i ułożyć poziomo część szklaną, mistrz musi stać na drabinie i z wysoka nalewać gorącą, płynną masę w metalową formę. Następnie precyzyjnie, delikatnymi, rytmicznymi wydechami nadaje jej kształt, pilnując, by dokładnie stykała się z metalem. Powierzchnia szkła zawsze nosi ślady formy i choć będzie ono idealnie przejrzyste, będzie też po nim widać, że zostało wykonane ręcznie. Potem surowa szklana forma wędruje dalej: zostanie przycięta, wygładzona, oczyszczona i estetycznie wykończona.
KLEPSYDRA: medytacja nad przeszłością i upływającym czasem
W dawnych czasach klepsydry powszechnie służyły do mierzenia czasu. Piasek (i czas) przesypywały się w nich z jednej szklanej części do drugiej. Tadao Ando wykorzystuje ów całkowicie realny, a zarazem, metafizyczny przepływ materii i czasu, by kontemplować nierozerwalne połączenie Przeszłości i Przyszłości. Aby klepsydra mogła pełnić swoją rolę, musi być systematycznie odwracana, gdy jedna z części jest już pusta. Robimy to ręcznie, wprawiając piasek w ruch, nadając szklanej formie życie. Decyzja o użyciu precyzyjnej, tytanowej części, łączącej szkło, nawiązuje do szlachetnej sztuki budowania zegarów, którą przyniosły następne stulecia. Metal dodaje obiektowi masy i wzmacnia ręcznie produkowane szkło.
TYTAN
To metal szlachetny, wytrzymały, odporny na odkształcanie i stosunkowo lekki. Wewnętrzne szklane cylindry również wykonane są ręcznie, ze szkła w różnych kolorach. Każdy zamykają kolorowe, szklane denka. Materiał w środku (czarny lub biały piasek) precyzyjne przepływa z jednej części do drugiej.
PIASKI CZASU
Biały piasek – „Silica”Piasek to podstawa sztuki szklarskiej w Murano. Wyroby szklane Venini wymagają używania wyłącznie najwyższej jakości, najdelikatniejszego, białego piasku silica, sprowadzanego przeważnie z Francji. Taki piasek zawiera ogromną ilość czystego kwarcu, zapewniającego przejrzystość i czystość szkła. Aby powstała płynna masa szklana, biały piasek silica z dodatkiem rozmaitych minerałów rozgrzewa się do temperatury 1500 stopni Celsjusza. Wyspy i laguna, na której zbudowano Wenecję, również zawierają odpowiedni surowiec do produkcji weneckiego szkła: piach. Właśnie ów jasny, drobny, naturalny piasek z Murano został wybrany przez architekta Tadao Ando do produkcji jego ANDO TIME.
Emery, czyli szmergiel, składa się głównie z korundu (tlenek aluminium).
To ciemny minerał, który jest niemal tak twardy, jak diament. Firma Venini używa szmergla do cięcia i polerowania szkła, nadając mu blask i gładkość. We wnętrzu szklanych cylindrów ANDO TIME użyto pyłu szmerglowego: to innowacyjne zastosowanie tradycyjnego materiału – szmergiel pokrywa przecież każdy papier ścierny! – w zpełnie nowy sposób; czarny pył przepływa w ANDO TIME z tym samym wdziękiem, z jakim niegdyś piasek przesypywał się w klepsydrach. By mierzyć upływ czasu, Tadao Ando i firma Venini zdecydowali się na użycie materiału, który zawsze odgrywał kluczową rolę podczas produkcji szklanych produktów marki.
x
fot: Serwis prasowy Venini
